1. Kartuş Nedir?
Kartuş, yazıcıya mürekkep veya toner sağlayan, baskı işleminin gerçekleşmesini mümkün kılan sarf malzemesidir. Kartuşlar:
- Yazıcı modeline göre değişir,
- Renkli veya siyah-beyaz olabilir,
- Tek kullanımlık veya yeniden doldurulabilir olabilir.
Kartuşun türü, yazıcının teknolojisine ve markasına göre belirlenir. Genel olarak kartuşlar iki ana kategoriye ayrılır: Mürekkep kartuşları ve toner kartuşları.
2. Kartuş Türleri Nelerdir?
Kartuşları aşağıdaki gibi sınıflandırabiliriz:
I. Mürekkep Kartuşları (Ink Cartridges)
Bu kartuşlar genellikle mürekkep püskürtmeli yazıcılarda kullanılır ve sıvı formda mürekkep içerir. Alt türleri:
1.1. Siyah Mürekkep Kartuşu
- Sadece siyah renkli metin ve çizim baskısı için kullanılır.
- Belgelerin net ve okunabilir olması için optimize edilmiştir.
1.2. Renkli Mürekkep Kartuşu (Tri-Color)
- Genellikle üç renk içerir: Cyan (camgöbeği), Magenta (macenta), Yellow (sarı).
- Renkli resim, grafik ve görsel içerikler için uygundur.
- Bu kartuşun içinde üç renk bir aradadır ve biri biterse tüm kartuş işlevsiz hale gelebilir.
1.3. Ayrı Renk Kartuşları (CMYK Bireysel Kartuşlar)
- Her renk ayrı bir kartuşta bulunur (Cyan, Magenta, Yellow, Black).
- Yalnızca biten kartuş değiştirilir; daha ekonomiktir.
- Profesyonel ve yüksek hacimli baskılarda tercih edilir.
1.4. Fotoğraf Mürekkep Kartuşları
- Ek renkler (örneğin Light Cyan, Light Magenta) içerebilir.
- Yüksek çözünürlükte fotoğraf baskısı için özel olarak üretilmiştir.
- Fotoğraf yazıcılarında kullanılır.
II. Toner Kartuşları (Toner Cartridges)
Lazer yazıcılarda kullanılan kartuş türüdür. Sıvı yerine toz toner içerir.
2.1. Siyah Toner Kartuşu
- Tek renkli lazer yazıcılarda yaygın olarak kullanılır.
- Hızlı ve yüksek hacimli baskılar için idealdir.
- Özellikle ofis kullanımı için uygundur.
2.2. Renkli Toner Kartuşları
- CMYK (Cyan, Magenta, Yellow, Black) renklerinde ayrı ayrı bulunur.
- Renkli lazer yazıcılarda grafik ve görsel içerikler için kullanılır.
- Genellikle dört ayrı kartuş biçiminde yerleştirilir.
2.3. Yüksek Kapasiteli (High Yield) Toner Kartuşları
- Daha fazla sayfa baskısı için tasarlanmıştır.
- Standart kartuşlardan daha pahalıdır ama sayfa başı maliyet düşer.
- Yoğun baskı yapan kurumlar için uygundur.

III. Kullanım Şekline Göre Kartuş Türleri
Bu kartuşlar, kullanım biçimi ve sürdürülebilirlik açısından sınıflandırılır.
3.1. Orijinal Kartuş (OEM – Original Equipment Manufacturer)
- Yazıcı üreticisi tarafından üretilen kartuşlardır (HP, Canon, Brother, Epson vb.).
- Kalite ve uyumluluk garantilidir.
- Pahalıdır ancak genellikle en iyi baskı kalitesini sunar.
3.2. Muadil Kartuş (Compatible Cartridge)
- Orijinal olmayan, üçüncü parti üreticiler tarafından üretilir.
- Daha uygun fiyatlıdır.
- Kalite değişkenlik gösterebilir, bazen yazıcı garantisini etkileyebilir.
3.3. Yeniden Doldurulabilir Kartuş (Refillable Cartridge)
- Mürekkep bittiğinde yeniden doldurulabilen özel kartuşlardır.
- Çevre dostudur, maliyeti düşürür.
- Doldurma işlemi dikkat gerektirir; yanlış yapılırsa yazıcıya zarar verebilir.
3.4. Yenilenmiş Kartuş (Remanufactured Cartridge)
- Kullanılmış orijinal kartuşların tamir edilip tekrar satışa sunulmuş halidir.
- Geri dönüşüm sayesinde çevre dostudur.
- Kalitesi üreticiye bağlı olarak değişir.
IV. Tanklı Sistem Kartuşları (Ink Tank / CISS)
4.1. Sürekli Mürekkep Besleme Sistemi (CISS – Continuous Ink Supply System)
- Mürekkep tankları dışarıdan sürekli olarak kartuşlara mürekkep sağlar.
- Uzun süreli ve çok sayıda baskı için idealdir.
- Maliyeti oldukça düşürür.
- Genellikle Epson EcoTank, Canon MegaTank gibi sistemlerde kullanılır.
4.2. Dahili Tanklı Yazıcı Kartuşları
- Yazıcının içinde entegre olarak yer alır.
- Kullanıcı mürekkebi doğrudan tanklara doldurur.
- Kartuş yerine tanklar sayesinde maliyet düşer.
3. Kartuş Türlerine Göre Kullanım Alanları
Kartuş Türü
|
Kullanım Alanı
|
Mürekkep Kartuşları
|
Ev kullanıcıları, düşük hacimli baskılar
|
Toner Kartuşları
|
Ofisler, yüksek hacimli metin baskıları
|
Renkli Toner
|
Reklam ajansları, grafik tasarım ofisleri
|
Fotoğraf Kartuşları
|
Fotoğrafçılar, sanat baskıları
|
Tanklı Sistem Kartuşlar
|
Okullar, küçük işletmeler, maliyet odaklı kullanıcılar
|
4. Kartuş Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Yazıcı ile uyumluluğu kontrol edilmelidir.
- Kartuşun sayfa kapasitesi göz önüne alınmalıdır.
- Orijinal mi yoksa muadil mi olacağı belirlenmelidir.
- Kartuşun fiyatı kadar sayfa başı maliyeti de dikkate alınmalıdır.
- Çevre dostu tercihler önemsenmelidir (yeniden doldurulabilir kartuşlar gibi).
5. Sonuç: Kaç Çeşit Kartuş Vardır?
Kartuşları teknik olarak sınıflandırdığımızda aşağıdaki ana grupları elde ederiz:
- 2 Ana Tür: Mürekkep ve Toner Kartuşları
- 6+ Alt Tür: Siyah, renkli, fotoğraf, tanklı, yüksek kapasiteli, yeniden doldurulabilir, muadil, yenilenmiş vb.
- 10’dan fazla alt kategori teknik özelliklere göre ayrılabilir.
Sonuç olarak, pazarda 10’dan fazla farklı kartuş türü bulunmakta ve bu sayı teknolojik gelişmelerle birlikte artmaktadır. Kullanım alanınıza, bütçenize ve baskı ihtiyacınıza göre size en uygun kartuşu seçmeniz, yazıcınızdan alacağınız verimi doğrudan etkiler.